قربانیان خاموش تبعیض و بی‌عدالتی آموزشی

  

  بلوچ‌های بی‌شناسنامه ؛ 

 مقدمه

با شروع سال تحصیلی جدید، بار دیگر صدها کودک بلوچ فاقد شناسنامه در سیستان و بلوچستان از رفتن به مدرسه بازمانده‌اند. کودکانی که ایرانی هستند اما به دلیل نداشتن مدارک هویتی، از ابتدایی‌ترین حق خود، یعنی آموزش، محروم مانده‌اند. این بحران نه تنها آموزشی بلکه یک مسئله جدی حقوق بشری و اجتماعی است که نیازمند توجه فوری است.

زمینه و واقعیتها

روزنامه اعتماد گزارش داده که سخت‌گیری‌ها برای ثبت‌نام این کودکان نسبت به سال‌های گذشته افزایش یافته و بسیاری از آن‌ها از پشت درهای مدارس بازگشته‌اند. سیاست‌های محدودکننده دولت برای ثبت‌نام اتباع افغانستانی، به طور غیرمستقیم دامن کودکان بلوچ بی‌شناسنامه را نیز گرفته است.

سال‌ها پیش وزارت آموزش و پرورش با معرفی‌نامه فرمانداری اجازه ثبت‌نام این کودکان را داده بود، اما اکنون تبعیض و بی‌توجهی، آینده هزاران کودک بلوچ را در سایه محرومیت فرو برده است. این وضعیت پیامدهای گسترده اجتماعی دارد، از افزایش بی‌سوادی و حاشیه‌نشینی تا محدود شدن فرصت‌های شغلی و اقتصادی در آینده.

تحلیل حقوقی و انتقادی

محرومیت کودکان بلوچ از حق تحصیل، نقض آشکار اصول قانون اساسی و اعلامیه جهانی حقوق بشر است:

• اصل ۳۰ قانون اساسی: تحصیل برای همه افراد در سنین مقرر رایگان و اجباری است.
• مواد ۲ و ۲۶ اعلامیه جهانی حقوق بشر: هر فرد حق بهره‌مندی از حقوق بشر و آموزش بدون هیچ‌گونه تبعیض دارد.

بی‌تردید، محرومیت این کودکان نه تنها تبعیض است، بلکه یک بحران حقوق بشری است که می‌تواند نسل‌های آینده منطقه را به‌شدت تحت تأثیر قرار دهد.

پیامدها و ضرورت اقدام فوری 

ادامه این وضعیت نابرابری اجتماعی را تشدید می‌کند و جامعه را با بحران‌های پنهان عدم دسترسی به آموزش روبه‌رو می‌سازد. مسئولان باید با بازنگری فوری سیاست‌های ثبت‌نام و ارائه راهکارهای عملی، تضمین کنند که هیچ کودکی به‌خاطر کمبود مدارک از آموزش محروم نماند.

جمع‌بندی

کودکان بلوچ بی‌شناسنامه، قربانیان خاموش تبعیض و بی‌عدالتی آموزشی هستند. جامعه مدنی، رسانه‌ها و نهادهای حقوق بشری باید صدای این کودکان باشند و دولت را به رعایت قانون و حقوق بشر ملزم کنند. آموزش حق بنیادین هر کودک است و محرومیت از آن نه تنها غیرقانونی بلکه غیرانسانی است.

کانون دفاع از حقوق بشر در ایران

#مهساامینی

 #vvmiran

@baschariyat #